Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
Την ανάγκη να προχωρήσουμε σε ριζοσπαστικές αλλαγές, οι οποίες θα επιτρέψουν και ή διευκολύνουν τη διερεύνηση σοβαρών αδικημάτων, όπως είναι τα αδικήματα της διαφθοράς, υπογράμμισε ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Ιωνάς Νικολάου, μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών για το θέμα της άρσης του απορρήτου της επικοινωνίας, επισημαίνοντας ότι ο μηχανισμός ελέγχου που καθορίζεται στο σχετικό νομοσχέδιο διασφαλίζει ισορροπημένη δυνατότητα παρέμβασης στο δικαίωμα του απορρήτου βάσει δικαστικού διατάγματος.
«Η Βουλή των Αντιπροσώπων το 2010 τροποποίησε το άρθρο 17 του Συντάγματος, κατά τρόπο ώστε να επιτρέπεται η άρση του απορρήτου της επικοινωνίας για συγκεκριμένες περιπτώσεις. Στα πλαίσια της εφαρμογής του άρθρου, προχωρούμε στην αναθεώρηση της νομοθεσίας, η οποία ψηφίστηκε το 1996 και δεν εφαρμόστηκε ποτέ, ώστε η δυνατότητα άρσης του απορρήτου της επικοινωνίας, για τις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο αυτό, να είναι εφικτή υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όρους και μηχανισμούς ελέγχου. Επεξεργαζόμαστε ένα νομοσχέδιο το οποίο να διασφαλίζει την κατοχύρωση του απορρήτου της επικοινωνίας – δηλαδή, εφαρμόζοντας τους απαραίτητους μηχανισμούς ελέγχου δεν θα επιτρέπει την καταχρηστική παρέμβαση στο απόρρητο της επικοινωνίας από οποιονδήποτε και για οποιαδήποτε περίπτωση. Αυτή η παρέμβαση, περιοριστικά, θα είναι επιτρεπτή μόνον όσον αφορά τις περιπτώσεις που ρυθμίζονται στο άρθρο 17 του Συντάγματος. Τέτοιες περιπτώσεις αφορούν τα θέματα ασφάλειας της Δημοκρατίας, την εμπορία προσώπων, την εμπορία ναρκωτικών, τα θέματα διαφθοράς, τα ζητήματα που σχετίζονται με το νόμισμα της Δημοκρατίας. Δηλαδή, θα είναι περιοριστικές οι περιπτώσεις που θα επιτρέπεται η άρση του απορρήτου.
Σύμφωνα με το Σύνταγμά μας, για να μπορεί να γίνει παρέμβαση στο απόρρητο της επικοινωνίας, απαιτείται η έκδοση δικαστικού διατάγματος για κάθε περίπτωση. Στο σχετικό νομοσχέδιο έχουμε καθορίσει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να ζητηθεί ένα διάταγμα, τα στοιχεία δηλαδή που θα πρέπει να έχει ενώπιον του το δικαστήριο κατά το χρόνο πριν να εκδοθεί ένα διάταγμα. Θα εξουσιοδοτείται συγκεκριμένο πρόσωπο που θα προβεί σε αυτή την ενέργεια, η οποία θα αφορά συγκεκριμένο αδίκημα που διερευνάται και συγκεκριμένα πρόσωπα που κρίνονται ύποπτα. Επιπρόσθετα, το δικαστήριο θα ορίζει συγκεκριμένη περίοδο κατά την οποία μπορεί να γίνει η παρακολούθηση. Αυτοί οι περιορισμοί έχουν σαν στόχο να διασφαλίσουν την αποφυγή καταχρηστικής δυνατότητας παρέμβασης στο δικαίωμα επικοινωνίας.
Ταυτόχρονα, στο νομοσχέδιο καθορίζεται μηχανισμός ελέγχου, ο οποίος θα μπορεί να ελέγξει τη σωστή εφαρμογή του διατάγματος, την αποφυγή κατάχρησης εξουσίας και την αξιοποίηση των πληροφοριών που θα ληφθούν μέσω της επικοινωνίας, μόνο για το σκοπό για τον οποίο έχουν ληφθεί, καθώς και την καταστροφή οποιασδήποτε άλλης πληροφορίας που έχει ληφθεί αλλά δεν είναι αναγκαία να αξιοποιηθεί για σκοπούς διερεύνησης της υπόθεσης για την οποία παραχωρήθηκε το διάταγμα. Μέσα από αυτούς τους αυστηρούς μηχανισμούς ελέγχου, οι οποίοι εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες και σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες που παρέχεται η δυνατότητα της άρσης του απορρήτου της επικοινωνίας. Με αυτό τον τρόπο θα μπορεί να γίνεται αποτελεσματικός έλεγχος, σε κάθε περίπτωση που επιχειρείται η άρση του απορρήτου της επικοινωνίας, ώστε να διασφαλίζονται οι προϋποθέσεις που έχουν περιληφθεί στο νομοσχέδιο. Είμαστε έτοιμοι με την ολοκλήρωσή του, να συζητήσουμε το περιεχόμενο του με τα κοινοβουλευτικά κόμματα, ώστε να έχουμε και τις δικές τους απόψεις, μα ακούσουμε εισηγήσεις που μπορεί να επιφέρουν επιπρόσθετους ελέγχους, χωρίς βέβαια να καταργείται η δυνατότητα που προσφέρεται από το Σύνταγμα».
Ο κ. Υπουργός τόνισε ότι είναι ανάγκη να προχωρήσουμε σε κάποιες ριζοσπαστικές αλλαγές, οι οποίες θα μας επιτρέψουν για πολλά θέματα που κατά καιρούς μας προβληματίζουν και ασκούμε κριτική, να δώσουμε τη δυνατότητα να διερευνηθούν και να σταματήσει η επανάληψη και συνέχιση κάποιων αδικημάτων. «Η τηλεφωνική παρακολούθηση, για τα αδικήματα που προβλέπονται στο συγκεκριμένο άρθρο του Συντάγματος, θα μας επιτρέψει να διερευνήσουμε θέματα, τα οποία σήμερα αδυνατούμε λόγω του ότι δεν έχουμε τη δυνατότητα των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων», επεσήμανε, αναφέροντας το παράδειγμα ότι καμία υπόθεση που αφορά τα θέματα διαπλοκής σε αθλητικούς και κυρίως ποδοσφαιρικούς αγώνες, όπως είναι το στημένο στοίχημα, δεν έχει εξιχνιαστεί χωρίς την αξιοποίηση της δυνατότητας των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων. «Πως μπορούμε να περιμένουμε από τις δικές μας διωκτικές αρχές να διερευνήσουν είτε τους φακέλους της UEFA, είτε οποιεσδήποτε άλλες καταγγελίες, όταν δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τη συνομιλία προσώπων που είναι ύποπτα για αυτά τα αδικήματα;», συμπλήρωσε.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου εάν άλλαξε η άποψη ότι ενδεχομένως να θυματοποιούνται κάποιοι μέσω αυτής της ρύθμισης, όπως τέθηκε κατά την προηγούμενη συζήτηση επί του θέματος στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, ο κ. Υπουργός ανέφερε: «Μετά την αποχώρηση μου από την Επιτροπή, καθώς και του Γενικού Εισαγγελέα, η Επιτροπή προχώρησε σε κατά άρθρο συζήτηση και υπέβαλε ερωτήματα που δεν είχαν υποβληθεί προηγουμένως, ώστε να απαντηθούν την ίδια ώρα. Στη βάση των ενδοιασμών και των ερωτημάτων που έθεσαν, είχα διαβούλευση με όλα τα κόμματα, και συζήτησα μαζί τους τις πρόνοιες του νομοσχεδίου. Στα πλαίσια των συζητήσεων, όπως διαφάνηκε και σήμερα, τα περισσότερα ερωτήματά τους έχουν απαντηθεί. Αντιλαμβάνομαι ότι είναι ικανοποιημένοι από τις απαντήσεις που έλαβαν, ειδικότερα μετά την αλλαγή στο νομοσχέδιο να αφαιρέσουμε τον ορισμό του όρου ‘ασφάλεια της Δημοκρατίας’. Ο όρος αυτός θα αφεθεί να ερμηνεύεται κάθε φορά από το δικαστήριο, σε κάθε περίπτωση όπου θα υποβάλλεται αίτημα να εκδοθεί ένα τέτοιο διάταγμα και με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται το εγχείρημα να υπάρξει ορισμός του όρου που μπορεί τελικά να κριθεί ότι είναι διασταλτικός ή περιοριστικός, του όρου που ο νομοθέτης ήθελε να τον περιλάβει στο Σύνταγμα». Ο κ. Νικολάου εξέφρασε την πεποίθηση ότι η πλειοψηφία θα υποστηρίξει το νομοσχέδιο και υπογράμμισε ότι έχουμε υποχρέωση να περιοριστούμε στα αδικήματα που η Βουλή έχει περιλάβει στο Άρθρο 17 του Συντάγματος. Επεσήμανε δε ότι εάν κατά την τηλεφωνική παρακολούθηση, εκτός από τις πληροφορίες που σχετίζονται με το αδίκημα της εμπορίας ναρκωτικών, για παράδειγμα, προκύψουν πληροφορίες και για το αδίκημα που αφορά την εμπορία προσώπων, τότε σε αυτή την περίπτωση για να μπορούν να αξιοποιηθούν οι πληροφορίες αυτές, οι διωκτικές αρχές θα πρέπει να αποταθεί ξανά στο δικαστήριο για να εξασφαλίσουν νέο διάταγμα που θα επιτρέπει την αξιοποίησή τους.
Κληθείς να σχολιάσει το συσχετισμό με τις έρευνες για την καταστροφή της οικονομίας, ο κ. Υπουργός είπε ότι οι περιπτώσεις που διερευνώνται και σχετίζονται με αδικήματα κατά της οικονομίας του τόπου, εντάσσονται μεταξύ των αδικημάτων που προνοούνται στο άρθρο 17 του Συντάγματος και οι διατάξεις του νομοσχεδίου προσφέρονται για σκοπούς ενίσχυσης της δυνατότητας παρουσίασης στο δικαστήριο μαρτυρίας που προκύπτει από καταγεγραμμένη επικοινωνία.
Ερωτηθείς αναφορικά με το ευρύτερο νομοσχέδιο που θα κατατεθεί αργότερα στη Βουλή, ο κ. Νικολάου απάντησε ότι αυτό θα αφορά τις τηλεφωνικές παρακολουθήσεις και κάθε άλλη περίπτωση επικοινωνίας, που δεν προνοείται στο νομοσχέδιο που έχουμε ενώπιον μας.