Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
Οι συχνές αποκαλύψεις σε θέματα διαφθοράς και ειδικότερα για ζητήματα του παρελθόντος, που ουδέποτε προηγουμένως είχαν δει το φως της δημοσιότητας, επιβεβαιώνουν ότι είμαστε στο σωστό δρόμο αντιμετώπισης μιας κατάστασης η οποία ενθάρρυνε τη συγκάλυψη και όπου οι παράνομες πράξεις, η κατάχρηση εξουσίας και η έλλειψη διαφάνειας συνήθως κρύβονταν πίσω από την προβολή μιας ωραιοποιημένης εικόνας. Η Κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη τη συχνότητα των κρουσμάτων διαφθοράς που εκδηλώνονταν στην Κύπρο, και με βάση την αρχή ότι η διαφθορά θέτει σε κίνδυνο την Δημοκρατία, υπονομεύει τη χρηστή διοίκηση, επηρεάζει αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη, και μειώνει την αποτελεσματικότητα και την ανάπτυξη του κράτους, με αποφασιστικότητα έλαβε μια σειρά μέτρων, προχώρησε στη διαμόρφωση νομοθετημάτων, αλλά και στον καταρτισμό της Εθνικής Στρατηγικής κατά της Διαφθοράς, μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, στα πλαίσια μιας ολιστικής προσπάθειας αντιμετώπισης του ζητήματος.
Είναι γεγονός ότι η ζημιά που προκαλεί η διαφθορά δεν συνίσταται μόνο στη μορφή οικονομικού κόστους αλλά έχει ευρύτερες αρνητικές επιπτώσεις, με σημαντικότερη την υπόσκαψη της εμπιστοσύνης του πολίτη απέναντι στους θεσμούς και στο κράτος, καθώς και σε κάθε έννοια της δημοκρατίας. Αυτό είναι και το μήνυμα που στέλνουμε με την ευκαιρία της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Διαφθοράς, η οποία καθιερώθηκε με αφορμή την 9η Δεκεμβρίου 2003, όταν η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε τη Συνθήκη κατά της Διαφθοράς.
Στο πλαίσιο της εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης, δίκαιης και συστημικής Εθνικής Στρατηγικής, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, εκτός από τα τρία νομοσχέδια που αναφέρονται στην εφαρμογή του πόθεν έσχες, τα οποία εκκρεμούν στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών από το 2013 και αφορούν τους Υπουργούς, τους Βουλευτές και άλλους αξιωματούχους της Δημοκρατίας, και μεταξύ άλλων, τα νομοσχέδια που προβλέπουν τη στοιχειοθέτηση ειδικών ποινικών ευθυνών για τους Υπουργούς και τους Ανεξάρτητους Αξιωματούχους για την εκ προθέσεως παραβίαση διάταξης του Συντάγματος ή των νόμων, ή πράξεων και παραλείψεων τους που εκ προθέσεως παραβλάπτουν τα συμφέροντα της Δημοκρατίας, έχει προωθήσει και έχουν ήδη εγκριθεί μια σειρά άλλων νομοθετημάτων, με στόχο την ενδυνάμωση του νομοθετικού πλαισίου για πάταξη της διαφθοράς. Πιο πρόσφατη είναι η ψήφιση του νομοσχεδίου για άρση του απορρήτου της γραπτής επικοινωνίας βάσει δικαστικού διατάγματος, η οποία θα διευκολύνει τη διερεύνηση σοβαρών αδικημάτων, όπως είναι τα αδικήματα της διαφθοράς, ενώ προωθείται τροποποιητικό νομοσχέδιο για αναθεώρηση του περί Προστασίας του Απόρρητου της Ιδιωτικής Επικοινωνίας (Παρακολούθηση Συνδιαλέξεων) Νόμου του 1996, το οποίο θα επιτρέπει την άρση του απορρήτου της ιδιωτικής επικοινωνίας για τη διερεύνηση σοβαρών ποινικών αδικημάτων.
Περαιτέρω, το Υπουργείο έχει πρόσφατα καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων, νομοσχέδιο με το οποίο ενισχύονται οι διαδικασίες και εξουσίες δέσμευσης και δήμευσης περιουσίας από έσοδα που προέκυψαν λόγω παράνομων δραστηριοτήτων, όπου περιλαμβάνονται και τα αδικήματα διαφθοράς, και επίσης, παραχωρείται η δυνατότητα δέσμευσης και δήμευσης περιουσιών που εν τω μεταξύ μεταβιβάστηκαν σε τρίτα πρόσωπα. Παράλληλα, έχει ήδη συσταθεί στην Αστυνομία ειδική ομάδα η οποία σε συνεργασία με την Μ.Ο.Κ.Α.Σ. θα παρακολουθεί τα ζητήματα διαφθοράς και ειδικότερα την διερεύνηση του οικονομικού οφέλους που μπορεί να έχει κάποιος από πράξεις διαφθοράς, ώστε να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα δέσμευσης και δήμευσης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Επιπρόσθετα, έχει ήδη προχωρήσει η ετοιμασία άλλων νομοσχεδίων, όπως είναι ο περί Αναφοράς Πράξεων Διαφθοράς Νόμος, ο οποίος προβλέπει την προστασία του καταγγέλοντος προσώπου-πληροφοριοδότη, δηλαδή οποιουδήποτε προσώπου δεν εμπλέκεται σε πράξεις διαφθοράς, δεν αποβλέπει σε ίδιον όφελος και παρέχει στον Γενικό Εισαγγελέα ή στην κατά περίπτωση αρμόδια αρχή πληροφορίες, που εύλογα πιστεύει ότι αποκαλύπτουν ότι διεπράχθη ή διαπράττεται ή πρόκειται να διαπραχθεί οποιοδήποτε αδίκημα διαφθοράς. Σημειώνεται ότι η Κύπρος δεν διαθέτει μέχρι στιγμής ειδική νομοθεσία για προστασία των καταγγελλόντων προσώπων για δυσλειτουργίες είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα.
Παράλληλα, για τη διασφάλιση του δικαιώματος του κάθε πολίτη στη διαφάνεια, την ισονομία και τον δημοκρατικό έλεγχο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει προχωρήσει στην καταγραφή της υφιστάμενης σχετικής νομοθεσίας, σε κάθε οργανισμό, με στόχο να γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που να αποκαθιστούν ελλείψεις, καθώς και να αποθαρρύνουν μελλοντικές καταχρηστικές πρακτικές, ενώ καταρτίζονται οι κατευθυντήριες γραμμές που θα πρέπει να ακολουθούν όλοι οι οργανισμοί για πάταξη και πρόληψη των φαινομένων διαφθοράς.
Απώτερος σκοπός είναι η μείωση των ευκαιριών διαφθοράς, μέσω της εφαρμογής κατάλληλων επιμορφωτικών προγραμμάτων, της ευαισθητοποίησης και αλλαγής της συμπεριφοράς της κοινωνίας και η ώθηση των ατόμων να αντιστέκονται και να προλαμβάνουν τη διαφθορά. Η συμμόρφωση με τους κανόνες χρηστής διοίκησης, με το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο, η ενίσχυση των επαγγελματικών προτύπων, και ο έλεγχος της συμμόρφωσης με τα καθιερωμένα πρότυπα λογοδοσίας σε όλους τους φορείς και υπηρεσίες, θα συνδράμουν καθοριστικά στην καταπολέμηση των φαινομένων ατιμωρησίας όπου προκύπτουν κρούσματα διαφθοράς και αυτό θα ενισχύσει, ταυτόχρονα, την πρόληψη του φαινομένου, που ποτέ προηγουμένως δεν είχε προσεγγιστεί από καμία Κυβέρνηση.