Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Κάθε σύγχρονο κράτος που θέλει να βελτιώνει την ποιότητα ζωής και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες των πολιτών του, πρέπει να προσφέρει στους πολίτες του, πρώτα και πάνω απ΄ όλα, ασφάλεια.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Επανέρχονται κάθε χρόνο αυτές τις ημέρες, οι θύμησες αλλά και ο πόνος από τις επονείδιστες επετείους του 1974. Εκείνου του καλοκαιριού, που έμελλε να στιγματίσει τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων συμπατριωτών μας, εκτρέποντας την ιστορική εξέλιξη της πατρίδας μας. Για σαράντα τρία φέτος χρόνια, η πατρίδα μας κολοβωμένη με την βία των τουρκικών όπλων, εξακολουθεί να παραμένει μία από τις μελανότερες εξαιρέσεις του διεθνούς δικαίου και νομιμότητας.
Σήμερα που ο πόνος γίνεται οργή και το άδικο σε αποφασιστικότητα, οφείλουμε να επιτελέσουμε το πρώτιστο και ακατάλυτο μας καθήκον. Να μνημονεύσουμε θρησκευτικά και εθνικά τους πεσόντες κατά το πραξικόπημα και την Εισβολή, προσευχόμενοι ταυτόχρονα για την ταχεία διαλεύκανση της τύχης των αγνοούμενων συμπατριωτών μας. Κατά δεύτερο, ανασκοπώντας τις οδυνηρές πτυχές της κυπριακής τραγωδίας, να αντλήσουμε, εκείνα τα διδάγματα, τα οποία θα μας φρονηματίσουν από τα αδυσώπητα και εγκληματικά λάθη του παρελθόντος. Άλλωστε, η ιστορία δεν αποτελεί τίποτε άλλο, παρά τη φωνή των νεκρών που διδάσκει τους ζώντες.
Για την δυνατότητα που μας παρέχεται σήμερα, αισθάνομαι την υποχρέωση να συγχαρώ πρωτίστως, τον φίλο Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Λατσιών, καθώς και τους συντελεστές του αντικατοχικού διημέρου που ολοκληρώνεται με την αυριανή εκδήλωση. Εκ μέρους της κυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη την οποία εκπροσωπώ, σας μεταφέρω τα εύσημα για την πατριωτική σας πρωτοβουλία η οποία έχει καταστεί θεσμός. Θεσμός, με βαρύνουσα σημασία, σε μια πόλη της οποίας τα δύο περίπου τρίτα του πληθυσμού, είναι βίαια εκτοπισμένοι από 120 και πλέον, τουρκοκρατούμενες σήμερα κοινότητες.
Φίλες και φίλοι,
«Δέκα χρόνια έστελλε τις μέλισσές του ο Ονήσιλος,
να μας κεντρίσουν,
να μας ξυπνήσουν,
να μας φέρουν ένα μήνυμα.
Δέκα χιλιάδες μέλισσες έστειλε ο Ονήσιλος
κι όλες ψοφήσανε απάνω στο παχύ μας δέρμα
χωρίς τίποτα να νιώσουμε.»
Στην γλαφυρότητα του λόγων του ποιητή Παντελή Μηχανικού, συνοψίζεται η τραγική υποτίμηση του κινδύνου της τουρκικής επιβουλής.
Πώς και γιατί καταλήξαμε, αλήθεια, στα απεχθή γεγονότα του 74; Γιατί, λίγα μόλις χρόνια μετά το πέρας του επιτυχή αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ και την κατάκτηση της ανεξαρτησίας μας, οδηγήσαμε την πατρίδα και τον λαό μας σε νέες επικίνδυνες ατραπούς; Γιατί, αντί να εγκαινιάσουμε μια νέα περίοδο ανάπτυξης και προόδου, περίοδο ειρήνης και ευημερίας, υποκύψαμε στο αποτρόπαιο πειρασμό; Γιατί, επιτρέψαμε στα εμφιλοχωρούντα ζιζάνια της διχόνοιας, του φανατισμού και της παραταξιακής πόλωσης, να αναφυούν ανάμεσα μας;
Αγνοήσαμε τα μηνύματα της τουρκανταρσίας του ’63. Αγνοήσαμε τους πρώτους βομβαρδισμούς της Τηλλυρίας το ‘64, τον κίνδυνο της τουρκικής επιβουλής μετά τα γεγονότα της Κοφίνου το ’67. Άμεσες και ευθείς απειλές, που αντί να μας θέσουν σε εγρήγορση, μας βρήκαν διασπασμένους σε ενωτικούς και ανθενωτικούς, μακαριακούς και γριβικούς με όλα τα τραγικά συνεπακόλουθα.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Το πρωινό της αποφράδας Δευτέρας 15 Ιουλίου, η χούντα των Αθηνών, ούσα το μέσο εξυπηρέτησης ξένων συμφερόντων, εκτελεί το πραξικόπημα εναντίον της νόμιμης κυβέρνησης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και οι Έλληνες της Κύπρου, οικτρά παρασυρμένοι, στρέφουν τα όπλα κατά αλλήλων. Η συνταγματική τάξη καταλύεται, τα δημοκρατικά θέσμια συντρίβονται με μιας και η πρώτη πράξη της πατριδοκτόνου τραγωδίας, έχει ήδη συντελεστεί.
Οι πλέον αξιόμαχες μονάδες της Εθνικής Φρουράς, διατάσσονται να κινηθούν εναντίον κρατικών στόχων. Μεταφέρονται εγκληματικά στην Επαρχία Πάφου, περιπλανώμενες από τον Κόλπο Κοραλλίων μέχρι την Πόλη Χρυσοχούς για καταστολή δήθεν, των εκεί αντιστάσεων. Άλλες, παραπλανημένα οδηγούνται στην Αμμόχωστο και άλλες στην Μόρφου. Οι βόρειες ακτές της επαρχίας Κερύνειας, το μαλακό υπογάστριο σε περίπτωση τουρκικής εισβολής, παραμένει παρά τους αμυντικούς σχεδιασμούς, ανεξήγητα ανυπεράσπιστο.
Και ενώ η πατρίδα μας μετρά τα θύματα της εμφύλιας παράκρουσης, η Άγκυρα καταστρώνει τα επικείμενα και άνομα επεκτατικά της σχέδια. Η απόφαση για εισβολή είναι ειλημμένη από την επομένη του πραξικοπήματος, ενώ στις 17 του μήνα, συγκεντρώνονται στο λιμάνι της Μερσίνας τα αποβατικά και αρματαγωγά σκάφη.
Ο ανθελληνικός παροξυσμός και οι πολεμικές ιαχές είναι πλέον διάχυτες σε όλη την τουρκική επικράτεια. Από τις 18 του Ιούλη, η κίνηση στα αεροδρόμια της νότιας Τουρκίας και ειδικά των Αδάνων κορυφώνεται. Οι υποκλοπές από την ανταλλαγή σημάτων μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και Αδάνων καταδεικνύουν τον κυοφορούμενο κίνδυνο.
Το ΓΕΕΦ γνωρίζει ότι η ΤΟΥΡΔΥΚ και τα τάγματα των Τουρκοκυπρίων, έχουν τεθεί σε επιφυλακή. Οι ελληνικές πρεσβείες του εξωτερικού τηλεγραφούν τον κίνδυνο προς την Αθήνα. Οι πληροφορίες από τους Έλληνες επιτελείς του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη, το ίδιο. Όλα και όλοι καταλήγουν ότι επίκειται εισβολή. Αθήνα όμως και Λευκωσία, παραμένουν προδοτικά απαθείς.
Με τις κερκόπορτες ανοικτές, η Τουρκία δράττεται της ευκαιρίας που επιζητεί επί σειρά ετών. Τις αυγινές ώρες της 20ης Ιουλίου, με πρόσχημα την επαναφορά της συνταγματικής τάξης και προστασίας των Τουρκοκυπρίων, κινητοποιεί την πολεμική της μηχανή και μαγαρίζει τα χώματα της Κύπρου.
Τριάντα έξι και πλέον χιλιάδες στρατιώτες, 80 μαχητικά αεροσκάφη, δεκάδες άρματα μάχης και είκοσι ναυτικά μέσα, συνοδευόμενα από 5 αντιτορπιλικά, εφορμούν από τις τουρκικές βάσεις προς τη φρικτά προδομένη πατρίδα μας.
Και όμως. Παρά την συντριπτική αριθμητική και τεχνολογική τους υπεροχή, παρά την οργανωμένη αποδιοργάνωση της Εθνικής Φρουράς, στο μικροεπίπεδο των μαχών, συγγράφονται σελίδες αξιομνημόνευτης ελληνικής αρετής. Πατριώτες διοικητές λόχων και μονάδων, αγνοούν τις χουντικές υποδείξεις για αυτοσυγκράτηση και επαναλαμβάνουν με τους στρατιώτες τους, το Μολών Λαβέ του Λεωνίδα και του Παλαιολόγου. Υπενθυμίζουν στον ιταμό εισβολέα, ότι παρά την προδοσία, εξακολουθούν να έχουν απέναντι τους, απόγονους Ελλήνων.
Αναγκάζουν με την ανδρεία τους, τους Τούρκοι επιτελείς να ομολογήσουν αργότερα ότι, στο επιχειρησιακό επίπεδο ο αναμενόμενος περίπατος εξελίχθηκε αρχικά, σε πραγματική κόλαση. Ότι, τις πρώτες κρίσιμες ώρες, η επιχείρηση υπήρξε απολογιστικά, παταγώδης για τους ίδιους αποτυχία.
Σε αυτά τα παλικάρια υποκλινόμαστε σήμερα. Σε αυτούς που τις πρώτες ώρες της εισβολής, βρήκαν το θάρρος με τον ισχνό και απαρχαιωμένο τους οπλισμό, να παλέψουν και να οδηγήσουν σε καθήλωση τα αποβατικά στίφη του εχθρού, στις ακτές του Πέντε Μίλι. Ανακαλούμε στην μνήμη μας, την ανδρεία των Καταδρομέων, που με το θάρρος και την αυταπάρνηση τους πάτησαν σε όλες σχεδόν τις κορυφές του Πενταδακτύλου. Κατατροπώνοντας τον εχθρό όπου και αν τον έβρισκαν.
Στους γενναίους της ΕΛΔΥΚ που κατά την 1η Φάση προήλασαν νικηφόρα προς τον καλά οχυρωμένο θύλακα του Κιόνελι. Στους αγνοηθέντες από την πολιτεία ελλαδίτες αδελφούς, που υπερασπιστήκαν μέχρις εσχάτως τον δυτικό τομέα της Λευκωσίας κατά την επική μάχη του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ, κατά τον Αττίλα ΙΙ. Σε αυτούς, που όρθωσαν κυριολεκτικά το κορμί τους μπροστά στα τουρκικά άρματα, παραμένοντας στα ορύγματα τους για να καλύψουν την οπισθοχώρηση των συναδέλφων τους. Σε αυτούς που αντιμετώπισαν τα εχθρικά άρματα, με ένα πιστόλι στο χέρι.
Κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ, στους ηρωικώς προμάχους που έδωσαν τη ζωή τους, θυσία, στο βωμό της τιμής και της εθνικής αξιοπρέπειας. Τιμούμε και εφέτος, αυτούς που ανταποκρίθηκαν πρόθυμα και συνειδητά, στο κάλεσμα της πατρίδας. Αυτούς, που σύμφωνα με τον ποιητή, περισσότερη τιμή τους πρέπει, γιατί γνώριζαν ότι ο Εφιάλτης είχε ήδη φανεί και «οι Μήδοι, επιτέλους θα διαβούνε».
Παντοτινά υπόχρεοι, γιατί συνέδεσαν το παρόν με το ιστορικό μας παρελθόν. Γιατί μας υπενθύμισαν ότι, το καλοκαίρι του ‘74 στην Κύπρο, δεν αναβίωσε μόνο ο Εφιάλτης, αλλά και ο Λεωνίδας με τους 300 του.
Οδός Δημοκρατίας, Αντιστάσεως, οδός Ηρώων και Πλατεία Ειρήνης, περιβάλλουν τον εδώ ιερό ναό, τον επίσης όχι τυχαία, αφιερωμένο από την Εκκλησία μας, στον Άγιο Ελευθέριο.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Η καρδιά του εθνικού μας προβλήματος, πάλλει στους προσφυγικούς οικισμούς της πατρίδας μας. Πάλλει, μέσα από τον θρήνο για τις τρεις και πλέον χιλιάδες θύματα του ΄74. Μέσα από τις θύμησες για τα ειδεχθή εγκλήματα των Τούρκων. Τις εν ψυχρώ εκτελέσεις, τους βιασμούς και τα βασανιστήρια των αιχμαλώτων. Τις κακουχίες εγκλωβισμένων, τον βίαιο εκτοπισμό και την προσφυγοποίηση του ενός τρίτου των συμπατριωτών μας. Τις προσπάθειες τους να συγκροτήσουν ξανά τις ζωές τους, μέσα από τα συσσίτια, τα προσωρινά αντίσκηνα και μετέπειτα, τους προσφυγικούς οικισμούς.
Δεν μας επιτρέπεται να λησμονούμε ότι για τέσσερις και πλέον δεκαετίες, έχουν συντελεστεί και συνεχίζονται η εθνοκάθαρση και ο εποικισμός. Η παράνομη εκμετάλλευση των περιουσιών μας και η υβριστική βεβήλωση της θρησκευτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Η ντροπιαστική ουλή της γραμμής καταπαύσεως του πυρός και το σύμβολο του παράνομου καθεστώτος στον Πενταδάκτυλο, οφείλουν να μας υπενθυμίζουν τον βίαιο διαμελισμό και κατοχή της πατρίδας μας. Το φόρο πόνου και αίματος, που πλήρωσε και εξακολουθεί να καταβάλλει ο λαός μας.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Η κατά την τελευταία Διάσκεψη επιβεβαίωση της αναχρονιστικής προσέγγισης της Αγκύρας όσον αφορά το μέλλον της Κύπρου, δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας. Οι πρόσφατοι λεονταρισμοί των τούρκων, δεν επιτρέπουν κανέναν εφησυχασμό.
Αντίδοτο στη τουρκική αδιαλλαξία αποτελεί η συνέχιση της αγαστής συμπόρευσης με την Ελλάδα. Αποδεικνύεται ότι, Αθήνα και Λευκωσία μαζί, ισχυροποιούμε την κοινή μας διπλωματική στρατηγική και πολλαπλασιάζουμε τις δυνατότητες επίτευξης των εθνικών μας συμφερόντων.
Απάντηση στις παράνομες επιδιώξεις της Αγκύρας, αποτελεί η συνέχιση του δόγματος της περιφερειακής συνεργασίας με κράτη των οποίων τα συμφέροντα τους και ειδικά στον ενεργειακό τομέα, έχουν ταυτόσημο παρανομαστή με της Δημοκρατίας.
Σε μια περιοχή γύρω από την οποία επικεντρώνεται για διάφορους λόγους, το γεωπολιτικό ενδιαφέρον ολόκληρης της υφηλίου, η χώρα μας ανακτά την διπλωματική της αυτοπεποίθηση, κερδίζει συμμάχους. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι σήμερα, ούτε απομονωμένη ούτε ανυπεράσπιστη.
Από την άλλη, απαραίτητη εσωτερική προϋπόθεση στην προσπάθεια μας για απαλλαγή από την κατοχή, αποτελεί, η διαφύλαξη της πολιτικής ενότητας και κοινωνικής συσπείρωσης του λαού μας. Αναγνωρίζοντας τα εγκληματικά λάθη του παρελθόντος, βιώνοντας επί δεκαετίες τις ολέθριες συνέπειες της διάσπασης προ της Εισβολής, έχουμε την ιστορική υποχρέωση να πορευτούμε, αδιαίρετοι και μονιασμένοι.
Όχι κατά ανάγκη ομόφωνοι, αλλά ομόθυμοι. Όποιες και εάν είναι οι διαφορές μας, όποιες και εάν είναι οι αντιρρήσεις μας, μας ενώνει η ιστορική και ηθική μας υποχρέωση. Η ανάγκη υπέρβασης. Από το «εγώ» και «το κόμμα», στο «εμείς» και το συμφέρον του τόπου μας.
Επόμενο μεγάλο ορόσημο, για τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και την διαπραγματευτική ομάδα, αποτελεί η επανέναρξη των συνομιλιών και όχι οι προεδρικές εκλογές του ‘18. Επόμενο διαπραγματευτικό διακύβευμα, είναι μέσα από τις επικείμενες συνεδρίες του Εθνικού Συμβουλίου και τις προτάσεις των κομμάτων, να διασφαλίσουμε συλλογικά, ότι το συμφωνηθέν περίγραμμα λύσης, θα είναι απαλλαγμένο από επιρροές, δικαιώματα και στρατεύματα τρίτων χωρών. Χωρίς δηλαδή εξαρτήσεις, χωρίς εγγυήσεις, χωρίς κηδεμονίες.
Αυτό είναι, μετουσιωμένο στο σήμερα το χρέος το οποίο αντλούμε μέσα από την καταδίκη των αποφράδων επέτειοι του ‘74. Να μην επιτρέψουμε την επανάληψη της διχόνοιας, της προδοσίας, της εθνικής καταστροφής. Να μην επιτρέψουμε, τα τουρκοκρατούμενα μέρη μας, να προστεθούν στον κατάλογο των χαμένων πατρίδων του ελληνισμού.
Αυτή είναι ταυτόχρονα, η ιστορική μας ευθύνη, έναντι στις απελθούσες και κυρίως στις επερχόμενες γενεές των Ελλήνων της Κύπρου. Και σε αυτόν μας τον αγώνα, ας πάρουμε κατά τον ποιητή «μια σταγόνα από το αίμα των ηρώων μας και να μπολιάσουμε το δικό μας».
Αιωνία θα είναι η μνήμη των ηρώων μας και Καλή Λευτεριά στην πατρίδα μας.
ΙΩΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης